متاورس؛ جدیدترین پروژه مارک زاکربرگ مدیرعامل شرکت متا ( فیسبوک سابق) است که نامش برای اولین بار در سال 1992 و در رمان علمی‌تخیلی “تصادف در برف” برده شد. البته در آن زمانی مسلما کسی نمی دانست که این اصطلاح قرار است روزی به بحث برانگیزترین پروژه تکنولوژی در دنیا تبدیل شود.
متاورس (Metaverse) که از دو بخش Meta (چیزی ماورایی یا فراتر) و verse (کلمه‌ای مشتق شده از universe به معنای جهان هستی) تشکیل شده، فضایی سه بعدی و دیجیتالی است که به انسان ها اجازه می دهد علاوه بر دنیای فیزیکی و واقعی، در دنیایی از جنس بازی های آنلاین، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی نیز زندگی کنند.
نکته جالب توجه دیگر در رابطه با Metaverse، پول رایج در آن است. ارزهای دیجیتال… موجود نوظهور دیگری که باعث تغییر و تحولات اساسی در سیستم هالی مالی و پولی شده و درحال تبدیل به یکی از رایج ترین شیوه های پرداخت و سرمایه گذاری در دنیاست.
از سوی دیگر، بیزینس ها و کسب و کارهای زیادی مشتاق به حضور در این دنیای موازی هستند. هرچند که گفته می شود زاکربرگ مبلغی نزدیک به 50 میلیون دلار را برای راه اندازی این پروژه سرمایه گذاری کرده اما شرکت هایی همچون مایکروسافت، انویدیا، یونیتی سافت ور، اتودسک، ادوبی و تنسنت نیز درتلاش اند تا سهمی از متاوری را ازان خود کنند. سازمان بلاکچین هم اعلام کرده امکان فعالیت مدل‌های کسب‌وکار سازمانی را ایجاد خواهد کرد.
پرسودترین ارزهای متاورسی
انجین Enjin Coin (ENJ)
انجین کوین، توکن پروژه‌ی انجین است که در سال 2018 و توسط شرکتی سنگاپوری وارد عرصه ارزهای دیجیتال و امروز نیز وارد دنیای متاورس شد. تمرکز این پلتفرم بر بازی‌های مجازی، محصولات مجازی و جلوگیری از تقلب و سرقت دارایی‌های دیجیتال است. گفته می شود درحال حاضر، حدود 20 میلیون گیمر و بیش از 250,000 جامعه صنعت از امکانات این شبکه استفاده می کنند.
نکته دیگری که می تواند این ارز را از سایر رقبای خود متمایز کند، وجود اکوسیستمی کامل و کارآمد است:
- انجین والت (Enjin Wallet): کیف پول رمز ارزی برای ذخیره امن ارزهای دیجیتال، دارایی‌های بازی و تبادل ارزش
- انجین ایکس (EnjinX): اکسپلور بلاک چین برای مشاهده تراکنش‌ها و دارایی‌ها
- یونیتی پلاگین (Unity Plugin): مورداستفاده برای صادر و پیاده سازی مستقیم آیتم‌های درون بازی در پلتفرم‌های مختلفی نظیر iOS، اندروید و کامپیوتر
- مارکت پلیس (Marketplace): ایجاد امکان خرید و فهرست کردن آیتم‌ها با امنیت قراردادهای هوشمند
انجین کوین اجازه مدیریت و ذخیره محصولات گیمینگ مجازی نظیر اکسسوری‌های مخصوص کاراکترها یا ارزهای درون بازی را به کاربران می‌دهد. کاربران نیز می‌توانند با فروش NFTهای خود، توکن ENJ کسب کنند. از انجین در برنامه‌های پاداش وفاداری هم استفاده می‌شود؛ مثلا در همکاری این شرکت با شرکت خودروسازی BMW، از توکن‌های ان اف تی برای پرداخت هزینه سوخت، پارکینگ، عوارض جاده یا حتی تبدیل آن به ENJ استفاده می‌شود؛ موضوعی که بسیاری از فعالیت ها در متاورس را پشتیبانی خواهد کرد.
ارز دیجیتال اینفینیتی Axie Infinity (AXS)
اینفینیتی بازی الهام گرفته از بازی محبوب پوکمن و کریپتوکیتیز است که برای اولین بار در سال 2018 و در استارت آپی ویتنامی با نام Sky Mavis متولد شد. توکن بومی این بازی نیز در ماه نوامبر 2020 و با علامت اختصاری AXS روانه بازار شد، آن هم در عرضه اولیه ای که هرچند تعداد توکن های آن کمتراز 60 میلیون بود؛ اما پیش بینی می شود علاوه بر جهش قیمتی، شاهد افزایش قابل توجه این رقم در سال های آتی باشیم.
اکسی اینفینیتی را که یکی از محبوب ترین بازی های کریپتویی و فعال در دنیای متاورس است، بعضی ها آنرا با بازی AXS که مخصوص گوشی های هوشمند موبایل است اشتباه می گیرند، فضایی بسیار فانتزی و پر رنگ و لعاب دارد که شخصیت ها در آن، اکسی (هیولا) هایی هستند با اعضای مختلف گوش، چشم، دهان، شاخ و… و در بیش از 9 نژاد مختلف مثل آبزی، خاکی، غروب، خزنده، گیاه، پرنده و… گفته می شود برای کنترل جمعیت این اکسی ها نیز، از معجون کوچک عشق (برای تولید مثل به کار می رود) تنها 7 بار می توان استفاده کرد!
بعبارت ساده تر یک گیمر، مسئول تولید مثل و پرورش این اکسی هاست، اکسی هایی که درواقع همان توکن های NFTهستند و قابلیت ذخیره سازی، خرید و فروش و یا انتقال به یک آدرس دیگر را دارند. به یاد داشته باشید که مواردی همچون بازی با چند اکانت باعث مسدود شدن حساب خواهد شد.
ارز دیجیتال دیسنترالند Decentraland (MANA)
دیسنترالند Decentraland فضایی ترکیبی از واقعیت مجازی و بلاکچین است که به عقیده بیشتر کارشناسان، جهان آینده را دگرگون خواهد کرد؛ دنیایی مجازی که به دلیل غیرمتمرکز بودن، می توان درآن (بدون محدودیت) زندگی و کسب درآمد کرد. بعبارت دیگردیسنترالند پلتفرمی است که انسان ها می توانند در آن سرزمین خود را با قوانین مدنظر خود بسازند و به ازای استفاده سایرین از امکانات آن، کسب درآمد کنند. این پرووژه یکی از اصلی ترین پروژه های متاورس است که بسیاری از فعالیت کاربران و انسان ها را پشتیبانی خواهد کرد.
مالکیت شما بر زمین های خریداری شده در این دنیای مجازی، با رمزLAND که یک رمزارز غیرقابل انعطاف (NFT)است، مشخص می شود. MANA نیز ارز رمزنگاری شده‌ای است که با آن می توان به خرید LAND و دیگر کالاها و خدمات پرداخت. مانند دنیای واقعی، هرچه مکان جغرافیایی زمین خریداری شده و یا کیفیت وسایل و ابزارها، خدمات و تبلیغات استفاده شده در آن بیشتر باشد، ارزش بیشتری و نهایتا درآمد بیشتری خواهد داشت. پس مراقب باشید در چه مکانی زمین می خرید! خرید زمین 500 در متاورس نیز قرار بود با این ارز انجام شود.
دینسترالند در تلاش است تا تمام مردم دنیا را در جهانی با واقعیت مجازی و بدون هیچ قانون و یا نهاد بالادستی، دورهم جمع کند. درحال حاضر، گفته می شود دنیای بازی دیسنترالند به 90601 قسمت لند تقسیم شده است که هر کدام توسط یک توکن غیر قابل تعویض ERC-721 نشان داده می شوند. البته نباید از این موضوع غافل شد که این پروژه هنوز در مرحله بتاست و صرفا یک نقشه سه بعدی به حساب می آید؛ تا زمانیکه هدست واقعیت مجازی آن در دسترس عموم قرار گیرد.
ارز دیجیتال سندباکس The Sandbox (SAND)
سندباکس (محوطه ای شنی برای بازی بچه ها)، پلتفرمی مجازی و فعال در صنعت گیمینگ است که اولین بار در سال 2011-2012 توسط استودیوی بازی سازی پیکساول (Pixowl) برای سیستم عامل‌های اندروید و آی او اس عرضه شد. در 14 آگوست سال 2020 نیز وارد دنیای ارزهای دیجیتال شد و امروز تبدیل به یکی از اصلی ترین و جذاب ترین بازی های جهان مجازی یعنی متاورس شده است. گفته می شود نسخه اندروید سندباکس، تا کنون بیش از 10 میلیون مرتبه از فروشگاه گوگل پلی استور دانلود شده است.
در این بازی که هدف اصلی آن ادغام بلاکچین و دنیای بازی عنوان می شود، کاربران قادرند علاوه بر کسب درآمد، بطور همزمان هم گیمر باشند و هم یک سازنده ارز دیجیتال؛ بعبارت بهتر افراد می توانند با ساخت انواع دارایی‌ها (جمع‌آوری و ساخت توکن‌هایNFT) هم بازی کنند و هم با خرید و فروش آنها درآمدزایی کنند و درواقع یک دارایی واقعی را برای خود ایجاد کنند.
- توکن‌های سندباکس
ASSETS: توکن‌های NFT هستند که توسط خود بازیکنان سندباکس ساخته می شود. از ASSETS می‌توان برای ساخت ساختمان‌ها، حیوانات متحرک و.. استفاده کرد. به‌علاوه می توان از آنها برای افزودن لباس یا سلاح برای یک آواتار استفاده کرد.
LAND: لند یکی از قسمت‌های دیجیتال املاک در پلتفرم سندباکس محسوب می شود. بازیکنان می توانند با خرید این توکن‌ها، بازی مورد علاقه شان را با استفاده از ASSETS بسازند. با ترکیب چندین LAND نیز، می توان یک ایالت (ESTATE) را تشکیل داد.
ارز دیجیتال سوشی Sushiswap) SUSHI)
سوشی سوآپ، صرافی غیرمتمرکز و با کارکردی شبیه به صرافی قدیمی تر یونی سوآپ است که توکن بومی خود یعنی سوشی (SUSHI) را به عنوان پاداش، به کیف پول افرادی منتقل می کند که به او اعتماد کرده و نقدینگی موردنیازش را تامین می کنند. درواقع تریدرها با وصل کردن کیف پول خود به قراردادهای هوشمندی که توکن آنها توسط سایرین تامین شده، ترید مدنظر خود را انجام و کارمزدی را ازان فرد تامین کننده و همچنین خود شبکه می کنند.
ویژگی که باعث شد در سال 2020، اکثر لیکوئیدیتی ها از یونی سوآپ به سمت سوشی آپ سرازیر شوند؛ نحوه پاداش دهی در این پلتفرم بود. سوشی سوآپ شرایط ویژه و خاصی را به فراهم آوردندگان نقدینگی خود پیشنهاد کرد؛ آنها می توانند حتی پس از برداشت پول و توکن های خود از استخرهای ماینینگ نیز، از کارمزد اضافه و پاداش تریدهایی که انجام خواهد شد، بهره مند شوند.
برای فعالیت در پلتفرم سوشی، نیازی به احراز هویت افراد نیست، مشارکت در مدیریت شبکه وارائه پیشنهاد برای بهبود فرآیندها نیز امکانپذیر است و ازجمله مهمترین وجوه تمایز سوشی با دیگر فعالین بازار است. این پلتفرم، پس از ماجراهای سازنده مرموز خود یعنی شف نومی، اکنون با سرپرستی مدیرعامل FTX یعنی سام بانکمن فرید اداره و توسط تیمی نچندان گسترده ادامه و توسعه می یابد.
استفاده از فناوری لایه دو اتریوم برای بهبود عملکرد پروژه، اضافه کردن نمای حد ضرر و سفارش لیمیت، ایجاد ابزار‌های بهتر برای استخر نقدینگی، مشاوره ماهانه در مورد شرایط و ضوابط کسب پاداش در شبکه Sushiswap، از جمله برنامه های توسعه ای این تیم عنوان شده است.
ارز دیجیتال کرومیا Chromia (CHR)
توکن Chroma (CHR) که در گذشته با عنوان Chromapolis شناخته می شد، پلتفرمی است برای کمک به بهبود و ارتقاء اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا همان برنامه های dApps در زمینه هایی همچون مقیاس پذیری و اعتباردهی که یکی از اصلی ترین دغدغه ها در دنیای مجازی متاورس به شمار می آید.
مثلا بازی همسایه من آلیس (My Neighbor Alice) که یک بازی بلاکچینی آنلاین و چند نفره است، از پلتفرم کرومیا و توکن بومی آن یعنی CHR، برای زیرساخت های خود و همچنین سیستم پاداش دهی استفاده می کند؛ بازیکنان می توانند با انجام اقدامات درون بازی و خرید وفروش توکن، امور مالی، بازی، املاک و مستغلات و مراقبت‌های بهداشتی خود را مدیریت کنند.
کرومیا که در ماه مه سال 2019 متولد شد، یکی از اصلی ترین ویژگی های خود را، کدنویسی 7 تا 10 برابری سریعتر از سایر بلاکچین ها عنوان کرده است. همکاری با استودیوهای بازی سازی و استارتاپ‌ها و همچنین ایجاد جوامع محلی با برنامه‌های سفیر نیز، از اصلی ترین برنامه های توسعه ای تیم سازنده این پلتفرم خواهد بود. پیش بینی می شود به دلیل اقبال گسترده جوامع جهانی به سمت برنامه های غیرمتمرکز، می توان آینده و رشد قیمتی ویژه ای را برای این پروژه متصور بود.